دلالت نهی مولوی بر فسادبحث از دلالت نهی مولوی بر فساد به معنی بحث از دلالت یا عدم دلالت نهی مولوی بر فساد متعلق آن است. ۱ - معنی دلالت نهی مولوی بر فساددلالت نهی مولوی بر فساد، مقابل دلالت نهی ارشادی بر فساد بوده و به این معنا است که مولا عبد خود را به گونه ای از انجام عبادت یا معامله‌ای نهی و ردع نماید که بر مبغوض بودن آن دلالت کند، مانند: نهی مولا از نماز در ایام حیض و یا نهی وی از بیع ربوی. ۲ - نظر اصولیون در مورد دلالت نهی مولوی بر فساددر این که آیا نهی مولوی بر فساد منهی عنه دلالت می‌کند یا نه، چند نظر وجود دارد: عده ای معتقدند نهی مولوی ـ چه در عبادات و چه در معاملات ـ بر فساد منهی عنه دلالت می‌کند. ۲.۱ - ابوحنیفه و شیبانیبرخی دیگر هم چون " ابوحنیفه " و " شیبانی " بر این باورند که نهی مولوی ـ چه در عبادات و چه در معاملات ـ بر صحت منهی عنه دلالت می‌کند. ۲.۲ - قائلین به تفصیل بین معاملات و عباداتگروهی، بین معاملات و عبادات تفصیل داده و گفته‌اند: اگر نهی مولوی به عبادات تعلق گیرد بر فساد منهی عنه، و اگر به معاملات تعلق گیرد بر صحت منهی عنه دلالت می‌کند. ۲.۳ - مشهور و محقق خراسانیمشهور اصولیون هم چون مرحوم " محقق خراسانی " [۵]
کفایة الاصول، آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین، ص۲۲۵-۲۲۶.
میان تعلق نهی مولوی به مسبب یا تسبیب و تعلق آن به سبب تفصیل داده اند؛ به این بیان که اگر نهی مولوی به مسبب یا تسبیب تعلق گیرد، بر صحت منهی عنه، و اگر به سبب تعلق گیرد، بر عدم صحت منهی عنه دلالت می‌کند.۲.۴ - محقق نایینیجمعی از اصولیون هم چون مرحوم " محقق نایینی " میان سبب و مسبب تفصیل داده اند؛ یعنی اگر نهی مولوی به مسبب تعلق گرفت بر فساد، و اگر به سبب تعلق گرفت بر صحت دلالت می‌کند. ۲.۵ - محقق حائریمرحوم " شیخ عبدالکریم حائری " معتقد است که نهی متعلق به عقود و ایقاعات اگر به لحاظ آثار آن ها باشد، بر صحت دلالت می‌کند. ۲.۶ - قول دیگربرخی گفته اند اگر نهی مولوی به تسبیب معامله یا نتیجه آن تعلق بگیرد، در هر دو صورت، بر فساد منهی عنه دلالت می‌کند. [۹]
تحریرالمعالم، مشکینی، علی، ص۸۶.
[۱۲]
سیری کامل دراصول فقه، فاضل لنکرانی، محمد، ج۶، ص۱۱۸-۱۱۹.
۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۴۶۵، برگرفته از مقاله «دلالت نهی مولوی بر فساد». رده‌های این صفحه : اصطلاحات اصولی | اصول فقه | اوامر و نواهی | دلالت | دلالت نهی بر فساد | مباحث الفاظ
|